Нестер Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх 2022 ҫулшӑн литературӑпа ӳнерте тата культура аталанӑвӗнче палӑрнӑ пултаруллӑ ҫынсене Нестер Янкас ячӗллӗ Преми памашкӑн кандидатсем тӑратмашкӑн халӑх умне сӗнӳпе тухать. Кандидат ҫинчен калакан автобиографипе характеристикӑна тата ӑна тӑратакан организацин ыйтса ҫырнине Преми паракан комиссине 2023 ҫулхи нарӑсӑн 20-мӗшӗччен ҫитермелле.
Нестер Янкас ячӗпе хисепленекен преми тӗллевӗ ҫакӑн пек: чӑваш культурипе искусствине, литературипе чӗлхине аталантарас, культурӑпа истори палӑкӗсене упрас, халӑхсен туслӑхне ҫирӗплетес, ӳссе ҫитӗнекен ӑрӑва тӗрӗс-тӗкел воспитани парас, уйрӑм ҫынсен пултарулӑхне аталантарас, наци культурин ҫитӗнӗвӗсене халӑх хушшинче сарас енӗпе тунӑ ӗҫсемшӗн хавхалантарасси.
Премие чӑваш культурине, литературипе искусствине малалла аталантарас ӗҫре уйрӑмах палӑрнӑшӑн, республикӑмӑрти тата районти ял ҫыннисен тӗрлӗ социаллӑ сийӗн культура аталанӑвӗнчи халӑх пултарулӑхӗн хастарлӑхне ӳстернӗшӗн параҫҫӗ.
Премие уйрӑм пултаруллӑ ҫынсене, пултарулӑх коллективӗсене, шкулсемпе ача сачӗсене, патшалӑх предприятийӗсемпе учрежденийӗсене, коммерциллӗ фирмӑсене тата ӗҫ коллективӗсене пама пултараҫҫӗ.
Красноармейски районӗнчи Именкасси ялӗнче пурӑнакан 34 ҫулти арҫынна тӗрмене ӑсатнӑ. Вӑйпитти кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче хӑйӗн ватӑ ашшӗне хӗнесе пӗтернӗ. Специалистсем палӑртнӑ тӑрӑх, 47 хутран кая мар пуҫӗнчен тапса ҫапнӑ. Пӑтӑрмах хыҫҫӑн ватӑ ҫынна сакайне пенӗ.
Арҫын виллине авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче тупнӑ. Вӑл ҫухални пирки тӑванӗсем йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ. Ҫавӑн хыҫҫӑн ватта шырама тытӑннӑ.
34 ҫулти вӑйпиттие суд РФ Пуҫле кодексӗн 111-мӗш статйин 4-мӗш пайӗпе явап тыттарса ҫирӗп режимлӑ колоние 10 ҫуллӑха ӑсатнӑ.
Вӑрнар районӗнчи Шӑхаль ялӗ ҫывӑхӗнче паян газ пӑрӑхӗ сирпӗнни пирки хыпарланӑччӗ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, самай вӑйлӑ пушара сӳнтернӗ.
Шел те, вилнисем пур. Инкек пуличчен ҫав вырӑнта 4 ҫын ӗҫленӗ. Виҫҫӗшӗ вилнӗ, пӗри суранланнӑ. Хамӑрӑн ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсем пурте Красноармейски районӗнчен, вилнисем – ҫамрӑксем. Водитель чӗрӗ юлнӑ. Вӑл газовиксене ҫав вырӑна илсе ҫитерекенни пулнӑ.
Прокуратура тӗрӗслев ирттерет. Халӗ ҫав вырӑнта тӗрӗслев пуҫарнӑ. Газ пӑрӑхне йӗркене кӗртме 3 кун кирли пирки пӗлтереҫҫӗ.
Паян республикӑра каллех пӑрлӑ ҫумӑр ҫунӑ. Каллех ялсем электричествӑсӑр юлнӑ.
ЧР Элтеперӗ Олег Николаев хӑйӗн Телеграм-каналӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 6 районта пӑрлӑ ҫумӑра пула ҫутӑ сӳннӗ: Пӑрачкав, Красноармейски, Вӑрнар, Вӑрмар,Ҫӗрпӳ тата Йӗпреҫ районӗсенче. Пӗтӗмпе 225 ялта пурӑнакан 2 пин ытла ҫын (2729 кил) электричествӑсӑр юлнӑ.
Авариллӗ бригадӑсем вырӑнта ӗҫлеҫҫӗ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Зоя Нестерован «Ванюш курнӑ тӗлӗнтермӗшсем» кӗнеки пичетленсе тухнӑ.
Издательствӑра палӑртнӑ тӑрӑх, «хӑш-пӗр литература хайлавӗ ҫулсем иртсен те кивелмест, вулакана кӑсӑклантарма пӑрахмасть». Асӑннӑ кӑларӑм пӗрремӗш хут 1987 ҫулта кун ҫути курнӑ. Халӗ ӑна ҫӗнӗрен кун ҫути кӑтартнӑ.
Зоя Нестерова 1925 ҫулхи раштав уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Анат Кушар ялӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш Енри шкулсенче тата Магадан облаҫӗнче учительте ӗҫленӗ.
Ҫыравҫӑн паллӑрах кӗнекисем: «Чее мулкач» (1984), «Ванюш курнӑ тӗлӗнтермӗшсем» (1987), «Ылтӑн пӗрчисем» (1991), «Тӑватӑ асамҫӑ» (2005), «Кил хуралҫи» (2006).
Зоя Нестерова 2013 ҫулхи ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ҫӗре кӗнӗ.
2023 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен Чӑваш Енри пӗтӗм район муниципалитет округӗ пулӗ. Ҫапла йышӑннӑ ЧР Министрсен Кабинечӗн кӑҫалхи юлашки ларӑвӗнче.
Хальччен республикӑра 5 хула округӗ тата 21 муниципалитет районӗ пулнӑ. Ҫак статуса чи малтан йышӑннисем – Красноармейски тата Ҫӗмӗрле районӗсем. Кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен ытти 19 район муниципалитет округӗ пулӗ.
Мӗн улшӑнӗ? Ял тӑрӑхӗсенче депутат корпусӗ пулмасть, муниципалитет округӗн шайӗнчисем кӑна юлаҫҫӗ.
Тӳре-шара ӑнлантарнӑ тӑрӑх, кун пек улшӑнӑвӑн лайӑх енӗ кӑна: укҫа-тенкӗ пӗр алӑра пулӗ, ыйтусем хӑвӑртрах татӑлӗҫ. Ҫапла майпа халӑх пурнӑҫӗн пахалӑхӗ те лайӑхланӗ.
Паян 17 сехетре Красноармейски тата Элӗк районӗсен чиккинче, "Сӑр - Шупашкар" ҫул ҫинче, авари пулнӑ: ҫӑмӑл машина васкавлӑ медпулӑшу машинипе ҫапӑннӑ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, "Шкодӑпа" пынӑ хӗрарӑм руле итлеттереймен - хирӗҫ килекен васкавлӑ медпулӑшу машинипе ҫапӑннӑ. Медпулӑшу машини аяккӑн ҫаврӑнса ӳкнӗ. Икӗ медик суранланнӑ, вӗсене пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Иномарка водитель вилнӗ. Ҫак хӗрарӑм кам пулнине хальлӗхе палӑртман.
Паян Красноармейски районӗнчи Ҫӗньял Чуракасси ялӗнче пӑрлӑ ҫумӑр ҫунӑ. Кун пирки "Про Город" хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Ҫак ҫын хыпарланӑ тӑрӑх, пӑрлӑ ҫумӑр ирхине ҫунӑ. Нумай йывӑҫ хуҫӑлса аннӑ, электричество сӳнсе ларнӑ.
"Тирек йывӑҫҫисем пӑра чӑтаймасӑр хуҫӑлаҫҫӗ. Пӑрӗ унчченхиех юлнӑ. Паян татах ҫурӗ", - хыпарланӑ халӑх корреспонденчӗ.
Амӑшӗсен кунӗ умӗн Чӑваш Ен Элтеперӗ амӑшӗсене саламланӑ, нагарадӑсем панӑ.
РФ Президенчӗ хушӑвӗпе килӗшӳллӗн «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне Ҫӗмӗрлери Алексейпа Татьяна Зайцевсем, Элӗк районӗнчи Дмитрипе Марина Леонтьевсем, Ҫӗмӗрле районӗнчи Геннадипе Вера Яковлевсем тивӗҫнӗ.
Чӑваш Республикин «Анне» паллине Шупашкарти Ирина Васильевӑпа Наталья Шилова, Ҫӗмӗрлери Марина Ветликова, Элӗк районӗнчи Полина Ефремова, Красноармейски районӗнчи Вера Владимирова, Вӑрмар районӗнечи Елена Павлова, Ҫӗмӗрле районӗнчи Зоя Харитонова, Шупашкар районӗнчи Мария Изванова илнӗ.
Паян республикӑра пӑрлӑ ҫумӑр ҫӑвать. Вӑл Мускавран килесси пирки синоптиксем пӗлтернӗччӗ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пӑрлӑ ҫумӑра пула Чӑваш Енри 4 районта хӑш-пӗр ял-салара ҫутӑ сӳннӗ. Ку Комсомольски, Патӑрьел, Красноармейски районӗсене пырса тивнӗ. Ведомство пӗтӗмпе 8 ял электроэнергисӗр юлнине пӗлтерет. Ҫак 8 ялта 950 ҫурт шутланать, вӗсенче 2 пин ытла ҫын пурӑнать.
Хальхи вӑхӑтра ҫутӑсӑр юлнӑ ялсенче аварисене сирекен бригадӑсем ӗҫлеҫҫӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.04.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш ӳнерҫи ҫуралнӑ. | ||
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш графикӗ, живописецӗ ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Виталий Арсентьевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Витвинский Валентин Федорович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ вилнӗ. | ||
| Мадуров Дмитрий Фёдорович, культура тӗпчевҫи, историк ҫуралнӑ. | ||
| Раман Иринкки, ҫамрӑк чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |